Αυτό το Σαββατοκύριακο σηματοδοτεί την 97η απονομή των βραβείων Όσκαρ (μπορείτε να δείτε τις υποψηφιότητες εδώ) και είτε μας αρέσει είτε όχι, το χρυσό τρόπαιο των σχεδόν 4 κιλών για την καλύτερη ταινία παραμένει το μεγαλύτερο βραβείο κάθε χρόνο.
Το βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας είναι μια τιμή που έχει αξιοζήλευτη θέση στην ιστορία του κινηματογράφου. Κι ενώ είναι εύκολο κάποιες φορές να προβλέψουμε τις επιλογές της Ακαδημίας, είναι ενδιαφέρον τελικά να δούμε ποιες από αυτές τις επιλογές άξιζαν πραγματικά το βραβείο – και κυρίως ποιες από αυτές άντεξαν στο αδυσώπητο τεστ του χρόνου.
Ειδικά φέτος, αναμένεται να είναι μια από τις πιο ”παράξενες” βραδιές στην ιστορία του θεσμού. Η καταδικασμένη ”Εμίλια Πέρεζ” που θεωρούνταν φαβορί φαίνεται πλέον απίθανο να κερδίσει λόγω ενός παλιού ρατσιστικού tweet της πρωταγωνίστριας Κάρλα Σοφία Γκασκόν.
Αραγε τι μέλλει γενέσθαι; Θα κερδίσει άραγε το «The Brutalist» στην κατηγορία καλύτερης ταινίας; Μήπως οι πρόσφατες διακρίσεις του «Anora» του Σον Μπέικερ σημαίνουν ότι θα είναι ο μεγάλος νικητής; Η μήπως το «Κονκλάβιο» και το βραβευμένο καστ του έχουν περισσότερες πιθανότητες να κερδίσουν; Ή μήπως τελικά οι ψηφοφόροι θα προτιμήσουν την ασφαλή (και μάλλον άνευρη) επιλογή του «Complete Unknown»;
Μέχρι να δούμε τελικά τι θα γίνει, ας θυμηθούμε τους μεγάλους νικητές που κατέκτησαν το βραβείο καλύτερης ταινίας τα τελευταία δέκα χρόνια.
«Birdman, ή το απροσδόκητο θαύμα της άγνοιας» (2015)
Συνολικός αριθμός βραβείων Όσκαρ: 4 – καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας (Alejandro G. Iñárritu), καλύτερου σεναρίου και καλύτερης φωτογραφίας.
Υπάρχουν πολλά να θαυμάσει κανείς στη φιλόδοξη και αξιόλογη ταινία του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ιναρίτου. Πρόκειται για την ιστορία ενός αποτυχημένου ηθοποιού του Χόλιγουντ που προσπαθεί να σκηνοθετήσει ένα έργο του Μπρόντγουεϊ προκειμένου να επιστρέψει.
Το Birdman δεν ήταν τόσο έντονο συναισθηματικά όσο το Boyhood, το οποίο ήταν επίσης υποψήφιο, ούτε τόσο συναρπαστικό όσο το Whiplash. Ούτε έλαμψε τόσο έντονα όσο το The Grand Budapest Hotel. Παρ’ όλα αυτά, τα γυρίσματα ήταν μοναδικά και ο Εντουαρντ Νόρτον είχε καιρό να παίξει τόσο καλά.
«Spotlight» (2016)
Σύνολο βραβείων Όσκαρ: 2 – καλύτερης ταινίας, καλύτερου σεναρίου.
Αυτή η ταινία που σκηνοθέτησε ο Τομ ΜακΚάρθι είναι ένας φόρος τιμής στην ερευνητική δημοσιογραφία. Εξετάζει τη συστηματική σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από την Καθολική Εκκλησία και θέτει ζητήματα ομαδικής ενοχής και κοινωνικού διχασμού. Παρόλα αυτά, η ταινία είναι γεμάτη από σκηνές που όντως παίρνουν Οσκαρ από μόνες τους (όπως οι σκηνές με τον Μαρκ Ράφαλο). Πάνω απ’ όλα, ήταν μια ασφαλής επιλογή.
«Moonlight» (2017)
Συνολικά Όσκαρ που κέρδισε: 3 – για την καλύτερη ταινία, τον καλύτερο β’ ανδρικό ρόλο (Μαχερσάλα Αλι) και το καλύτερο πρωτότυπο σενάριο.
Μια ταινία που κέρδισε ένα βραβείο που παραλίγο να μην …πάρει. Όλοι θυμόμαστε εκείνο το περιβόητο μπέρδεμα των καρτών και το γεγονός ότι το «La La Land» ανακηρύχθηκε λανθασμένα καλύτερη ταινία. Όμως η λογική επικράτησε και η δεύτερη ταινία του Μπάρι Τζένκινς πήρε το χρυσό αγαλματάκι. Η ιστορία των νεαρών γκέι ανδρών σε τρεις καίριες στιγμές της ζωής τους ήταν ωμή, ειλικρινής και βαθιά συγκινητική. Το «Moonlight», βασισμένο στο βιβλίο του Tarell Alvin McCraney «In Moonlight Black Boys Look Blue», είναι μια από τις περιπτώσεις όπου συνεχίζει να αρέσει μέχρι σήμερα. Επιπλέον, το soundtrack του Nicolas Britel είναι πραγματικά ένα από τα σημαντικότερα όλων των εποχών.
«The Shape of Water» (2018)
Συνολικά βραβεία: 4 – καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας (Γκιγιέρμο ντελ Τόρο), καλύτερης πρωτότυπης μουσικής και καλύτερου σχεδιασμού.
Ήταν μια δυνατή χρονιά το 2018, με εννέα ταινίες υποψήφιες για Καλύτερη Ταινία, συμπεριλαμβανομένων των Get Out, Call Me By Your Name και Phantom Thread. Ολοι ωστόσο θεώρησαν πως ήταν ήταν μια ικανοποιητική νίκη, μια ωδή στην παλιά σχολή ταινιών που συνδύαζε τον τρόμο των B movies, τη φαντασία και την ρομαντική αφήγηση με τρόπους που άλλοι κινηματογραφιστές μόνο να ονειρεύονται μπορούν.
”Green Book” (2019)
Σύνολο βραβείων Όσκαρ: 3 – καλύτερης ταινίας, καλύτερου β’ ανδρικού ρόλου (Μαχερσάλα Αλι) και καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου.
Το Green Book είναι ίσως η πιο υπερτιμημένη Καλύτερη Ταινία από το 2010. Η ίδια η ταινία δεν είναι κακή, αλλά παραμένει μια «επιφανειακή» απεικόνιση του ρατσισμού στην Αμερική. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, κέρδισε το βραβείο δύο χρόνια μετά το «Moonlight». Το «Moonlight» κατάφερε να θίξει πολλά παρόμοια θέματα χωρίς να καταφύγει στο ξεπερασμένο στόρι του «μαγικού μαύρου άνδρα» ή να περιορίσει το μήνυμα στο παιδαριώδες «ο ρατσισμός είναι κακός».
«Parasite» (2020)
Συνολικός νικητής των Όσκαρ: 4 – Καλύτερη ταινία, καλύτερη σκηνοθεσία (Μπον Τζον Χο), Καλύτερο πρωτότυπο σενάριο, καλύτερη διεθνής ταινία.
Η ζοφερή κοινωνική σάτιρα του Πον Τζον Χο είναι ίσως εκείνη που άξιζε το Οσκαρ περισσότερο από όλες τις άλλες την τελευταία 10ετία.
Ο Κορεάτης σκηνοθέτης δημιούργησε επιδέξια μια ταινία που αποτελεί ένα καυστικό κατηγορώ για την απάνθρωπη επιρροή των παγιωμένων κοινωνικών ιεραρχιών. Δημιουργώντας ένα απροσδόκητο μείγμα χιτσκοκικής έντασης και φαρσικών στοιχείων, ο Μπονγκ πρόσθεσε ένα μελαγχολικό ποιητικό επίπεδο στο καυστικό κοινωνικό του σχόλιο. Ήταν η πρώτη κορεατική ταινία που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών και η πρώτη ξενόγλωσση ταινία που κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, νικώντας ταινίες – φαβορί όπως το ”1917” και ”ο Ιρλανδός” και σκηνοθέτες όπως οι Μάρτιν Σκορτσέζε, Σαμ Μέντες και Κουέντιν Ταραντίνο.
«Nomadland» (2021)
Σύνολο Όσκαρ: 3 – καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας (Χλόη Ζάο), καλύτερης ηθοποιού (Φράνσις ΜακΝτόρμαντ))
Η σεναριογράφος/σκηνοθέτης Χλόη Ζάο βρέθηκε στο περιθώριο της αμερικανικής κοινωνίας ήδη πριν από την τρίτη της ταινία. Μετά τα «Songs My Brothers Taught Me» και «The Horseman», η ταινία αναφέρεται στην κατάρρευση του αμερικανικού ονείρου, η οποία την οδήγησε στην οσκαρική δόξα. Η σκηνοθεσία της Ζάο έδειξε πώς να κάνει τον θεατή να νοιάζεται για κάθε πρωταγωνιστή στο κάδρο, ενώ οι πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις στις οποίες εμβάθυνε δεν ήταν ποτέ εποικοδομητικές.
«Coda» (2022)
Συνολικά Όσκαρ 3: καλύτερης ταινίας, Β’ Ανδρικού ρόλου (Τροι Κοτσουρ), καλύτερο διασκευασμένο σενάριο
Η ταινία «Coda» έσπασε τους κανόνες στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance και έγραψε ιστορία ως ο πρώτος νικητής Καλύτερης Ταινίας που κυκλοφόρησε σε streaming (Apple TV+). Πρόκειται για μια πολύ τρυφερή ταινία για την ενηλικίωση. Ίσως κανείς πια δε θυμάται ότι η ταινία κέρδισε το βραβείο καλύτερης ταινίας πριν από τρία μόλις χρόνια.
Everything Everywhere All at Once (2023)
Συνολικά βραβεία: 7 – Καλύτερης ταινίας, Καλύτερης σκηνοθεσίας, Α΄Γυναικείου ρόλου (Μισέλ Γιεο), Καλύτερης β’ γυναικείου ρόλου (Τζέημι Λι Κέρτις), Καλύτερου β’ ανδρικού ρόλου (Κε Χουι Καν), Καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου, Καλύτερου μοντάζ
Ήταν ό,τι πιο έξω από τα καθιερωμένα: Ενα τρελό μείγμα επιστημονικής φαντασίας, δράσης, κωμωδίας και οικογενειακού δράματος. Η νίκη της ταινίας ήταν μια στιγμή καμπής, όχι μόνο επειδή εκπροσωπούσε την Ασία, αλλά και επειδή την επέλεξαν τόσο το κοινό όσο και οι κριτικοί. Αυτή η μικρή ανεξάρτητη ταινία θα μπορούσε να είναι μια αφηρημένη απεικόνιση του τραύματος των γενεών και της υπαρξιακής αγωνίας, με αναφορές σε χοτ ντογκ, πέτρες, κακά κουλουράκια, κωλοτούμπες και «ratatouille».
Oppenheimer (2024)
Βραβεία Όσκαρ: 7 – καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας (Κρίστοφερ Νόλαν), καλύτερου ηθοποιού (Κίλιαν Μέρφι), καλύτερου δεύτερου ανδρικού ρόλου (Ρόμπερτ Ντάουνι Τζ.), καλύτερης φωτογραφίας (Χότι Βαν Χόιτεμ), καλύτερου μοντάζ, καλύτερης μουσικής (Ludwig Goransson).
Η τρίωρη βιογραφική ταινία για επιστήμονες που αφηγούνται τις ιστορίες τους έγινε ένα από τα πιο απίθανα blockbusters του 2023. Στην περσινή τελετή απονομής των βραβείων συγκέντρωσε επτά από τις 13 υποψηφιότητες. Το έπος του Κρίστοφερ Νόλαν είναι βασισμένο στο βιβλίο των Κάι Μπερντ και Μάρτιν Σέργουιν American Prometheus: The Triumph and Tragedy of J. Robert Oppenheimer. Η ταινία περιγράφει σχολαστικά την άνοδο και την πτώση του θεωρητικού φυσικού που επέβλεψε το Manhattan Project και εισήγαγε τα πυρηνικά όπλα στην ανθρωπότητα.
Από την άψογη υποκριτική του Κίλιαν Μέρφι μέχρι την κινηματογράφηση του Χόιτ Βαν Χόιτεμα, τα στοιχεία αυτής της τραγωδίας κάνουν το Oppenheimer να μοιάζει με το αποκορύφωμα μιας καριέρας που καθορίστηκε από την εμμονή με τον χρόνο και το ερευνητικό μυαλό.
