Ο μεγαλύτερος θόρυβος γύρω από τα φάρμακα GLP-1 αυτές τις μέρες δεν έχει καμία σχέση με την απώλεια βάρους.
Σκευάσματα όπως το Ozempic έχουν βρεθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο για τα πάντα, από τη νόσο Αλτσχάιμερ και τον εθισμό, μέχρι την υπνική άπνοια, τις επιληπτικές κρίσεις και τις βακτηριακές λοιμώξεις. Περισσότερες πιθανές χρήσεις συνεχίζουν να εμφανίζονται.
Ενώ μπορεί να είναι δελεαστικό να τα θεωρήσουμε ως θαυματουργά φάρμακα, υπάρχουν πολλά που παραμένουν άγνωστα. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν αποτελούν πανάκεια ή εάν τα οφέλη προέρχονται από το γεγονός ότι η παχυσαρκία και ο διαβήτης προκαλούν τόσα πολλά άλλα προβλήματα υγείας.
Tα GLP-1 αυξάνουν επίσης το κόστος στο σύστημα υγείας (σε όποιες χώρες το διαθέτουν δωρεάν ή με συμμετοχή) και τα οφέλη τους μπορεί να εξαφανιστούν εάν οι ασθενείς διακόψουν τα φάρμακα.
Οι δυνατότητες των ενέσιμων φαρμάκων πέρα από την απώλεια βάρους επιβεβαιώθηκαν στις αρχές του έτους από μια μελέτη σε σχεδόν 2 εκατομμύρια αρχεία ασθενών της Υπηρεσίας Υγείας Βετεράνων, η οποία διαπίστωσε ότι τα GLP-1 μείωσαν την πιθανότητα εμφάνισης δεκάδων προβλημάτων υγείας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα οφέλη ήταν μέτρια – περίπου 10% έως 20% μείωση στις περισσότερες περιπτώσεις – αλλά σημείωσαν ότι αυτό θα μπορούσε να είναι σημαντικό, ειδικά για παθήσεις όπως η άνοια που έχουν λίγες αποτελεσματικές θεραπείες.
«Δεδομένης της καινοτομίας και της αυξανόμενης δημοτικότητάς τους, είναι σημαντικό να εξετάζονται συστηματικά οι επιπτώσεις τους σε όλα τα συστήματα του σώματος για να κατανοηθεί τι κάνουν και τι δεν κάνουν», δήλωσε ο Ziyad Al-Aly, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Η διαφημιστική εκστρατεία γύρω από τα φάρμακα έχει οδηγήσει πολλούς Αμερικανούς σε εταιρείες τηλεϊατρικής που πωλούν απομιμήσεις GLP-1. Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι σχεδόν το 40% των GLP-1 που έχουν εγκριθεί από τον FDA για τον διαβήτη συνταγογραφούνται εκτός ενδείξεων.
Εν τω μεταξύ, οι ελλείψεις σε φάρμακα και οι πολιτικές κάλυψης του προγράμματος υγείας έχουν καταστήσει τα GLP-1 λιγότερο διαθέσιμα σε ασθενείς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται σε περιθωριοποιημένες κοινότητες.
Το φάρμακο ενίοτε …φαρμακώνει
Αν και τα συγκεκριμένα φάρμακα υπόσχονται πολλά, συνοδεύονται επίσης κι από σημαντικές παρενέργειες, όπως αυξημένο κίνδυνο για γαστρεντερικές διαταραχές, επιπτώσεις στην όραση, χαμηλή αρτηριακή πίεση, πέτρες στα νεφρά και παγκρεατίτιδα – ενοχοποιούνται μέχρι και για μείωση της επήρειας των αντισυλληπτικών στον οργανισμό, με αποτέλεσμα ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες.
Παραδόξως, για τις θεραπείες απώλειας βάρους, μπορεί να υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος για αρθρίτιδα, πιθανώς λόγω απώλειας μυϊκής και οστικής μάζας.
Περισσότερο από το 36% των ασθενών που ξεκινούν GLP-1 είτε για θεραπεία παχυσαρκίας είτε για διαβήτη σταματούν να λαμβάνουν τα φάρμακα εντός ενός έτους, σύμφωνα με μια μελέτη. Το κόστος και οι ανεπιθύμητες ενέργειες αναφέρονται συχνά ως λόγοι.
Η δράση των GLP-1 θα μπορούσε να μας πει περισσότερα για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος, από τον τρόπο που φαίνεται να μειώνουν τη φλεγμονή και να προστατεύουν τα νευρικά κύτταρα.
Ελέγχουν επίσης τις επιθυμίες και τα συναισθήματα ικανοποίησης – ιδιότητες που θα μπορούσαν να τα καταστήσουν σημαντικά εργαλεία για τη θεραπεία της κατάχρησης ουσιών, των αυτοκτονικών σκέψεων και ακόμη και της σχιζοφρένειας.
Λοιπόν, μπορούμε όλοι να παίρνουμε τέτοια φάρμακα;
Η συναίνεση μεταξύ πολλών κλινικών ιατρών και ερευνητών είναι «όχι», ή τουλάχιστον όχι μέχρι να γίνουν γνωστά περισσότερα για τον τρόπο λειτουργίας τους.
Τι μας επιφυλάσσει το μέλλον: Οι φαρμακευτικές εταιρείες προχωρούν στην ανάπτυξη GLP-1 σε μορφή χαπιού, κάτι που θα τα έκανε πιο εύκολα στη λήψη και ενδεχομένως θα εμπόδιζε τους ανθρώπους να κάνουν τόσο συχνά χρήση.
Πηγή: AXIOS
