Το τραγούδι ”Another bites the Dust” των Queen στις μέρες μας αποκτά άλλο νόημα.
Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την τάση να τρώνε ”μη τρόφιμα”, όπως χώμα. Ισως κάποιοι από εμάς το είχαμε όταν είμαστε πιτσιρίκια. Στους ενήλικους βέβαια θεωρείται διατροφική διαταραχή και ονομάζεται γεωφαγία. Μπορεί να είναι σημάδι έλλειψης σιδήρου ή σύμπτωμα εγκυμοσύνης. Είναι μια ασυνήθιστη κατάσταση – και μπορεί να μην την έχετε ξανακούσει ποτέ.
Αλλά τώρα μπορεί να εκπλαγείτε ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι ορισμένοι χρήστες του TikTok τρώνε χώμα ως ελιξίριο υγείας κι ευεξίας. Αναρωτιέστε μήπως κι εσείς αν η κατανάλωση χώματος έχει οφέλη για την υγεία; Για να το δούμε πιο αναλυτικά:
Ως γνωστόν το ΤikTok λατρεύει τα κόλπα που αφορούν στην υγεία — και η υγεία του εντέρου είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές θέμα στην πλατφόρμα τα τελευταία χρόνια. «Θέλετε να βελτιώσετε την υγεία του εντέρου του παιδιού σας (και της δικής σας);» γράφει η λεζάντα ενός βίντεο του TikTok που δημοσιεύτηκε από την προπονήτρια γονιμότητας και ορμονών Stefanie Adler. «Φάε χώμα!»
Η πεποίθηση ότι το έδαφος περιέχει ωφέλιμα βακτήρια για την υγεία του εντέρου οδηγεί σε δημοσιεύσεις σαν αυτές. Και δεν είναι εντελώς αβάσιμο. Οι ερευνητές διερεύνησαν σχέση μεταξύ των μικροοργανισμών που υπάρχουν στο έδαφος και του ανθρώπινου εντερικού μικροβιώματος (μιλάμε για τα βοηθητικά βακτήρια που ζουν στο έντερο σας).
Αποδεικνύεται ότι υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ των δύο τύπων οργανισμών. Και, λόγω της σύγχρονης ζωής, μπορεί να έχουμε χάσει μερικά από τα οφέλη του εντέρου που προέκυψαν όταν ήμασταν σε στενότερη επαφή με το έδαφος σε τακτική βάση.
Μέχρι εδώ καλά. Ευρήματα όπως αυτά – ακόμα κι αν δεν υπάρχουν πολλές μελέτες για το θέμα – τείνουν να κάνουν τους ανθρώπους να υιοθετούν πιο εύκολα τις τάσεις των κοινωνικών μέσων. Το επόμενο βήμα, το να τρώτε μια κουταλιά βιολογικού χώματος κάθε μέρα δεν ακούγεται τρελό. Αηδιαστικό σίγουρα. Τρελό όχι.
Πριν όμως αρχίσετε να ζυμώνετε λασπόπιτες για δείπνο, σκεφτείτε ότι τα πιθανά οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση χώματος μπορεί να αντισταθμιστούν από τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
«Αυτή είναι μια από εκείνες τις τάσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που ακούγονται αβλαβείς, αλλά μπορεί να είναι επικίνδυνες. Η ιδέα ότι το χώμα περιέχει ωφέλιμα βακτήρια δεν είναι εντελώς λανθασμένη – ορισμένα προβιοτικά με βάση το έδαφος έχουν μελετηθεί για την υγεία του εντέρου – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι καλή ιδέα να μαζεύετε το χώμα και να το τρώτε», σύμφωνα με την Δρ. Pamela Tambini, γιατρό και ιατρό διευθυντή στο Engage Wellness. «Το έδαφος μπορεί να περιέχει επιβλαβή βακτήρια, παράσιτα, φυτοφάρμακα και βαρέα μέταλλα».
Η Christine Byrne, MPH, RD, διαιτολόγος και ιδιοκτήτρια της Ruby Oak Nutrition, συμφωνεί: «Η ιδέα ότι η κατανάλωση βρωμιάς θα μπορούσε να υποστηρίξει ένα ποικίλο μικροβίωμα του εντέρου προέρχεται από το γεγονός ότι υπάρχουν τόνοι μικροοργανισμών στο χώμα. Αλλά το βασικό πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι ότι οι μικροοργανισμοί στο χώμα δεν είναι απαραίτητα αυτοί που θέλετε να γεμίσουν το μικροβίωμα σας. Πραγματικά δεν υπάρχει τρόπος να ξέρεις τι θα πάρεις».
Οι κρυμμένοι κίνδυνοι της κατανάλωσης χώματος
Από τα φυτοφάρμακα μέχρι τα ζωικά απόβλητα και τα βαρέα μέταλλα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος κατανάλωσης βρωμιάς είναι η μόλυνση. Σύμφωνα με τη Δρ.Tambini, το έδαφος μπορεί να περιέχει επιβλαβή βακτήρια όπως E. coli, Salmonella και Listeria, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος παρασίτων, που μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια προβλήματα υγείας.
Ασφαλέστεροι τρόποι για την υποστήριξη της υγείας του εντέρου
Η βέλτιστη υγεία του εντέρου έχει σημασία, αλλά υπάρχουν πολύ καλύτεροι τρόποι για να το πετύχετε από το να τρώτε χώμα. «Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να αφήσετε το χώμα στην άκρη και να τρώτε μια ποικίλη διατροφή πλούσια σε φυτικές τροφές (πολλές από τις οποίες περιέχουν ίνες που τροφοδοτούν τα προβιοτικά βακτήρια στο έντερό σας) και τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση όπως το γιαούρτι και τα τουρσιά που περιέχουν προβιοτικά», προσθέτει ο Byrne.
Γενικώς, το γεγονός πως κάτι γίνεται viral δεν σημαίνει ότι πρέπει να το δοκιμάσετε, ειδικά όταν περιλαμβάνει φυσικά συστατικά. Το ”φυσικό” δεν είναι πάντα συνώνυμο με το ωφέλιμο ή το ασφαλές. Σε κάθε περίπτωση, καλό θα είναι να ρωτήσετε έναν γιατρό.
Και αν βαριέστε κάπως το πρόγραμμα υγιεινής διατροφής που έχετε υιοθετήσει, ίσως είναι καλύτερο να ανανεώσετε τη διατροφή σας με φρέσκες συνταγές, να ψωνίσετε σε ένα νέο βιολογικό παντοπωλείο ή να δοκιμάσετε ένα νέο μάθημα προπόνησης.