Υπάρχουν βιβλία που απλώς τα διαβάζεις. Και υπάρχουν κι εκείνα που τα ζεις. Τα κρατάς στα χέρια σου, αλλά νιώθεις ότι κάπου μέσα τους σε κρατούν κι αυτά. «Ο κήπος των μικρών θεών» της Σοφίας Βόικου είναι ένα τέτοιο βιβλίο – από αυτά που σε τραβούν μέσα τους, με γραφή γεμάτη συναίσθημα και εικόνες που μένουν.
Η ιστορία μας τοποθετείται στη Θεσσαλονίκη του 1916, σε μια εποχή γεμάτη πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις, πόλεμο, πυρκαγιά, και αλλαγές. Η πόλη είναι μωσαϊκό εθνοτήτων και πολιτισμών: Έλληνες, Εβραίοι, Τούρκοι, Γάλλοι, όλοι μαζί και ταυτόχρονα χωριστά. Μέσα σε αυτό το φορτισμένο σκηνικό, συναντάμε τη Ραχήλ, μια νεαρή Εβραία που αγαπά τη φωτογραφία – και μέσα από τον φακό της ψάχνει τον κόσμο, και τον εαυτό της.
Η Ραχήλ δεν είναι μια απλή ρομαντική φιγούρα. Είναι γυναίκα με φωνή, επιθυμίες, πείσμα. Ζει σε μια κοινωνία που της λέει να σωπάσει, να ακολουθήσει τη «σωστή» πορεία – να παντρευτεί τον κατάλληλο άντρα, να γίνει καλή σύζυγος, να μείνει στη σκιά. Κι εκείνη, με τον φωτογραφικό της φακό, βρίσκει έναν άλλο δρόμο. Και φυσικά, εμφανίζεται ο Στεφάν.
Ο Γάλλος στρατιώτης, ξένος αλλά οικείος, γίνεται το σημείο όπου η Ραχήλ συγκρούεται με ό,τι ήξερε μέχρι τότε. Ο έρωτάς τους δεν είναι εύκολος. Δεν είναι βολικός. Δεν είναι καν “λογικός”. Είναι όμως αυτός που σε μαθαίνει ποια είσαι.
Κάτι που με άγγιξε βαθιά είναι ο ρόλος της φωτογραφίας στο βιβλίο. Δεν είναι απλώς ένα χόμπι της Ραχήλ. Είναι τρόπος να βλέπει τον κόσμο, να παρατηρεί, να καταγράφει. Σε μια εποχή όπου η φωνή της γυναίκας δεν μετρούσε, η Ραχήλ βρίσκει έναν τρόπο να μιλήσει χωρίς λόγια. Να πει: «Εδώ ήμουν. Είδα. Ένιωσα.»
Τι μου άρεσε:
Η γραφή. Περιγραφική, αλλά όχι φλύαρη. Έχει ρυθμό, έχει χρώμα, έχει συναίσθημα.
Η Ραχήλ. Ένα πρόσωπο που νιώθεις να μεγαλώνει μπροστά σου, να αλλάζει, να τολμά.
Η Θεσσαλονίκη. Με τους στρατιώτες, τα παζάρια, τις γλώσσες, τη μυρωδιά του καφέ και του καμένου ξύλου.
Ο έρωτας. Όχι ιδανικός – αλλά αληθινός, σπαρακτικός, δυνατός. Δεν «ξεπερνιέται» εύκολα.
Το «Ο κήπος των μικρών θεών» είναι μια ιστορία για το βλέμμα – το βλέμμα στον άλλον, στον εαυτό μας, στον κόσμο που αλλάζει. Είναι ένα βιβλίο για τις γυναίκες που ψάχνουν χώρο να ανασάνουν. Για τις αγάπες που δεν χωράνε στα κουτιά. Για το παρελθόν που, με κάποιον τρόπο, μιλά ακόμα μέσα μας.
Το προτείνω ανεπιφύλακτα αν σου αρέσουν τα ιστορικά μυθιστορήματα με ψυχή, συναίσθημα και δυναμικές γυναικείες φιγούρες.
Βαθμολογία: 4/5
