Ποιος θα το πίστευε πως η ζωή των 50s θα γινόταν ξαφνικά της μόδας. Το tradwife κίνημα (προέρχεται από τις λέξεις traditional wife, δηλαδή παραδοσιακή γυναίκα-νοικοκυρά), που ενθαρρύνει τις γυναίκες να είναι νοικοκυρές και οι άνδρες να είναι οικογενειάρχες, αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς.
Σε μια πρόσφατη πανεθνική έρευνα για τις αξίες των ΗΠΑ, σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί ανέφεραν ότι η ζωή ήταν πραγματικά καλύτερη τη δεκαετία του ’50.
Η δημόσια υγεία στις Ηνωμένες Πολιτείες και γενικά στον πλανήτη (ιδιαίτερα δε στο Δυτικό κόσμο) είναι σημαντικά καλύτερη από ό,τι πριν από 70 χρόνια. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερο, είναι πιο υγιείς χάρη στην προληπτική φροντίδα, τις έγκαιρες και ακριβέστερες διαγνώσεις μέσω βελτιωμένης τεχνολογίας, νέων φαρμάκων, ιατρικών διαδικασιών και βελτιωμένων επιλογών θεραπείας.
Υπάρχει επίσης μια βαθύτερη κατανόηση της ανάγκης περιορισμού του αλκοόλ, της ζάχαρης και των τσιγάρων και για επαρκή ύπνο, άσκηση και διατροφή.
«Υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία φρούτων και λαχανικών στο σούπερ μάρκετ. Υπάρχει μεγαλύτερη εστίαση στη χρήση λιγότερων φυτοφαρμάκων [στα τρόφιμα]», δήλωσε η Josephine Connolly-Schoonen, αναπληρώτρια κλινική καθηγήτρια οικογενειακής ιατρικής και εκτελεστική διευθύντρια του τμήματος διατροφής στο Stony Brook Medicine.
Κι όμως, παρά την πρόοδο αυτή, οι ΗΠΑ (αλλά και οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες) αντιμετωπίζουν περισσότερη παχυσαρκία και διαβήτη από ποτέ.
Η Connolly-Schoonen, η οποία έγραψε το “Losing Weight Permanently with the Bull’s-Eye Food Guide”, μοιράστηκε μερικά μαθήματα υγείας που μπορούμε να μάθουμε από τη δεκαετία του ’50 και να εφαρμόσουμε στην καθημερινή μας ζωή.
- Οι οικογένειες καλλιεργούσαν φαγώσιμα στους κήπους της αυλής τους και τα παιδιά έβλεπαν τους γονείς τους να ετοιμάζουν τα γεύματα πριν καθίσουν μαζί στο δείπνο. Το φαγητό του εστιατορίου ήταν μόνο για ειδικές περιστάσεις.
Πάμε τώρα στο 2024. Οι Αμερικανοί κατά μέσο όρο δειπνούν έξω σχεδόν πέντε φορές το μήνα και παραγγέλνουν φαγητό σε πακέτο τρεις φορές το μήνα.
«Όταν τρώμε έξω, πραγματικά δεν γνωρίζουμε την ποιότητα των συστατικών του φαγητού που χρησιμοποιεί το εστιατόριο», είπε η Connolly-Schoonen.
«Συνήθως τείνουν να χρησιμοποιούν τα φθηνότερα συστατικά… τα φθηνότερα σπορέλαια, φθηνότερα πηκτικά για τα προϊόντα, επομένως το φαγητό έξω τείνει να μειώνει τη διατροφική ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουν οι άνθρωποι».
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα (UPF) – όπως τα κουλούρια, οι πίτσες, η σόδα και τα αρτοσκευάσματα – αποτελούν περίπου το 60% της δίαιτας των ΗΠΑ.
Αν και άφθονη, μια σταθερή διατροφή με UPFs είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, καρκίνου, διαβήτη και ακόμη και πρόωρου θανάτου.
2. Στα 50s οι μερίδες ήταν μικρότερες.
Τα χάμπουργκερ είναι πλέον περίπου τριπλάσιο σε μέγεθος από αυτό που ήταν στη δεκαετία του ’50 και το τυπικό μέγεθος μιας μερίδας τηγανητές πατάτες έχει υπερδιπλασιαστεί.
Η Coca-Cola ήταν διαθέσιμη μόνο σε γυάλινες φιάλες των 6,5 ουγγιών μέχρι το 1955. Τώρα, η κόκα κόλα πωλείται συνήθως σε κουτιά αλουμινίου 12 ουγγιών και πλαστικά μπουκάλια 20 ουγγιών.
Η Connolly-Schoonen δεν αναμένει ότι οι μερίδες θα συρρικνωθούν σύντομα, ειδικά εν μέσω οικονομικού πληθωρισμού.
«Βλέπω ακόμα ανθρώπους να θέλουν να βγουν έξω και να νιώθουν ότι έχουν αξία», είπε. «Οι άνθρωποι όμως πρέπει να δουν την αξία στην υγεία τους και σε [ελάχιστα] επεξεργασμένα τρόφιμα, σε αντίθεση με το βραχυπρόθεσμο οικονομικό όφελος από τις φθηνές, μεγαλύτερες μερίδες».
3. Οι άνθρωποι ήταν πιο δραστήριοι.
«Τα παιδιά απλώς πήγαιναν έξω και έπαιζαν και απλώς οδηγούσαν τα ποδήλατά τους», είπε η Connolly-Schoonen.
Οι ηλεκτρονικές συσκευές έχουν αλλάξει σημαντικά τις συνήθειες παιχνιδιού και έχουν διαταραχθεί τα πρότυπα ύπνου.
Το μπλε φως από τα smartphone μπορεί να ξεγελάσει το σώμα ώστε να νομίζει ότι είναι μέρα, διαταράσσοντας τον φυσικό κύκλο ύπνου του σώματος. Η στέρηση ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση βάρους και στην παχυσαρκία.
Τα παιδιά τείνουν επίσης να δειπνούν ενώ βλέπουν τηλεόραση ή χρησιμοποιούν τις συσκευές τους, είπε η Connolly-Schoonen, επομένως συχνά αποσπώνται πολύ για να παρατηρήσουν και να μάθουν από τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες των γονιών τους.
4. Οι άνθρωποι κινούνταν περισσότερο στη δουλειά
Δυστυχώς, εδώ δεν μπορείτε να κάνετε και πολλά. Σχεδόν οι μισές θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα στις ΗΠΑ στα 60s απαιτούσαν μέτρια σωματική δραστηριότητα, σε σύγκριση με λιγότερο από το 20% των θέσεων εργασίας σήμερα.
Η στροφή από τη χειρωνακτική εργασία στις κοινωνικές και αναλυτικές δεξιότητες σημαίνει λιγότερες ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα.
«Στις παραδοσιακές δουλειές γραφείου, πριν από το 2020 με την πανδημία του COVID, τουλάχιστον σηκωνόσασταν για να πάτε σε συσκέψεις. Οι συναντήσεις γίνονταν σε διαφορετικά κτίρια, διαφορετικούς ορόφους ενός κτιρίου, έπρεπε τουλάχιστον να κάνετε κάποια βήματα», είπε η Connolly-Schoonen.
«Τώρα διαπιστώνεις ότι οι περισσότερες συναντήσεις είναι εικονικές, οπότε κυριολεκτικά, οι άνθρωποι μπορούν να βρίσκονται στο γραφείο τους και να μην σηκώνονται καθόλου για τη συντριπτική πλειοψηφία της ημέρας».
