Όλο και λιγότεροι καταναλωτές επιλέγουν να χρησιμοποιούν μετρητά, βασιζόμενοι αντ’ αυτού σε κάρτες και πληρωμές μέσω κινητού. Παρόλα αυτά, για ορισμένους καταναλωτές και σε ορισμένους τομείς, τα μετρητά παραμένουν το κυρίαρχο στοιχείο.
Η χρήση κερμάτων και χαρτονομισμάτων μειώνεται σταθερά σε όλη την Ευρώπη, ωστόσο παραμένει ευρέως διαδεδομένη. Σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης, τα μετρητά εξακολουθούν να αποτελούν την πιο κοινή μέθοδο πληρωμής, τόσο ως προς τον αριθμό όσο και ως προς την αξία των συναλλαγών.
Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το μέσο ποσό μετρητών που διατηρούν οι άνθρωποι στα πορτοφόλια τους στην Ευρωζώνη το 2024 ήταν 59 ευρώ. Αυτό το ποσό ποικίλλει σημαντικά, από 35 ευρώ στην Ολλανδία έως 82 ευρώ στο Λουξεμβούργο και την Κύπρο.
Μεταξύ των «Μεγάλων Τεσσάρων» οικονομιών της ΕΕ, η Γερμανία έχει το υψηλότερο μέσο ποσό μετρητών που μεταφέρονται ημερησίως, στα 69 ευρώ, ενώ η Γαλλία έχει το χαμηλότερο στα 50 ευρώ. Η Ιταλία βρίσκεται πιο κοντά στο κατώτερο άκρο, ενώ η Ισπανία βρίσκεται λίγο πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Μιλώντας στο Euronews Business, ο καθηγητής Jakub Górka από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας υπογράμμισε ότι η χρήση μετρητών επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την εθνική κουλτούρα.
«Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης, που ζουν σε θερμότερο κλίμα και έχουν τη συνήθεια να ανταλλάσσουν και να πραγματοποιούν συναλλαγές πιο συχνά σε προσωπικές αλληλεπιδράσεις, είναι φυσικά πιο προσανατολισμένες στα μετρητά, ενώ οι χώρες του Βορρά, όπως η Σκανδιναβία, ιστορικά είχαν μια ισχυρότερη τάση να μεταβαίνουν πιο γρήγορα στην ηλεκτρονική τραπεζική και στις πληρωμές χωρίς μετρητά», είπε.
Η χρήση μετρητών συνεχίζει να μειώνεται
Το μερίδιο των πληρωμών με μετρητά στο σημείο πώλησης (POS) μειώνεται σταδιακά στην ευρωζώνη. Ο αριθμός των συναλλαγών με μετρητά μειώθηκε κατά 27 ποσοστιαίες μονάδες από 79% το 2016 σε 52% το 2024.
Κατά την ίδια περίοδο, η αξία των πληρωμών με μετρητά μειώθηκε κατά 15 μονάδες, από 54% σε 39%.
Περισσότερο από το ήμισυ όλων των συναλλαγών με μετρητά
Λίγο πάνω από το ήμισυ όλων των συναλλαγών στην Ευρωζώνη (52%) πληρώθηκαν με μετρητά το 2024.
Σε 14 από τις 20 χώρες της Ευρωζώνης, τα μετρητά παρέμειναν η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος πληρωμής. Αντιπροσώπευε μεταξύ 45% και 55% των συναλλαγών σε περίπου τις μισές από αυτές. Η χρήση μετρητών κυμαινόταν σε μεγάλο βαθμό, από μόλις 22% στην Ολλανδία έως 67% στη Μάλτα. Είναι επίσης πάνω από 60% στη Σλοβενία, την Αυστρία και την Ιταλία.
«Σε χώρες με ισχυρή ιστορική προσκόλληση στα μετρητά — όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ιταλία — τα μετρητά παραμένουν βαθιά ενσωματωμένα στις καθημερινές συναλλαγές λόγω της μακροχρόνιας εμπιστοσύνης στο φυσικό νόμισμα, της ιστορικής εμπειρίας τραπεζικών κρίσεων, των ανησυχιών για την ιδιωτικότητα και της αντίστασης στην ψηφιακή παρακολούθηση», δήλωσε ο Guillaume Lepecq, πρόεδρος της CashEssentials, στο Euronews Business.
Όσον αφορά την αξία, τα μετρητά αντιπροσωπεύουν ένα μικρότερο μερίδιο των πληρωμών. Αντιπροσωπεύουν το 39% όλων των συναλλαγών στην ευρωζώνη. Τα εθνικά μερίδια κυμαίνονται από 17% στην Ολλανδία έως 59% στη Λιθουανία.
Οι κάρτες, εν τω μεταξύ, αντιπροσωπεύουν το 39% των συναλλαγών και το 45% της συνολικής αξίας των πληρωμών στην ευρωζώνη. Η χρήση τηλεφώνων και smartwatch για ψώνια αυξάνεται επίσης.
Γιατί η χρήση μετρητών διαφέρει σημαντικά;
Η καθηγήτρια Διοίκησης Επιχειρήσεων Olive McCarthy από το University College Cork σημείωσε ότι υπάρχουν ποικίλες εξηγήσεις για τις διακυμάνσεις στη χρήση μετρητών μεταξύ των χωρών, οι οποίες συνδέονται με κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές διαφορές.
«Μερικοί λόγοι μπορεί να περιλαμβάνουν διαφορετικά επίπεδα αποδοχής μετρητών, το ποσοστό υιοθέτησης της ψηφιακής τεχνολογίας και ανησυχίες σχετικά με το απόρρητο των ψηφιακών πληρωμών, μεταξύ πολλών άλλων», δήλωσε στο Euronews Business.
Διαβάστε όλο το άρθρο στο EURONEWS
