Πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία και την ενεργειακή πολιτική σηματοδοτεί η συμφωνία ανάμεσα σε ExxonMobil, HELLENiQ Energy και Energean για την έναρξη εξόρυξης υδρογονανθράκων στο Μπλοκ 2, στο βορειοδυτικό Ιόνιο.
Οι υπογραφές έπεσαν στο Ζάππειο, παρουσία Αμερικανών υπουργών και υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων, επιβεβαιώνοντας τη στενή στρατηγική συνεργασία Αθήνας – Ουάσιγκτον στον τομέα της ενέργειας. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε τη συμφωνία «πράξη ευθύνης και προοπτικής», τονίζοντας ότι πρόκειται για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Ελλάδα εδώ και 40 χρόνια.
Ενεργειακή απεξάρτηση και ρόλος της Ελλάδας
Όπως εξηγεί ο διπλωματικός συντάκτης του ΕΡΤnews Νίκος Μελέτης, ο μεγάλος στόχος τα τελευταία χρόνια είναι η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, με επίκεντρο τον Κάθετο Διάδρομο, ο οποίος αποκτά πλέον χειροπιαστή μορφή.
Οι πύλες εισόδου του συστήματος, η Ρεβυθούσα και η Αλεξανδρούπολη, θα υποδέχονται φορτία LNG — όχι μόνο αμερικανικής προέλευσης — που θα διοχετεύονται στις χώρες των Βαλκανίων, της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια της ηπείρου.
Η Ελλάδα αποκτά έτσι κεντρικό ρόλο στον νέο ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, λειτουργώντας ως σημαντικός κόμβος μεταφοράς. Σύμφωνα με τον Ν. Μελέτη, το επόμενο διάστημα θα δρομολογηθούν οι διαδικασίες για τη δημιουργία κόμβου LNG προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, την έναρξη των εξορύξεων και την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων σε υποδομές, με θετικό αντίκτυπο και στην ελληνική ναυτιλία.
Η συμφωνία και οι δηλώσεις
Η ExxonMobil εισέρχεται στο κοινοπρακτικό σχήμα με ποσοστό 60%, ενώ η Energean και η HELLENiQ Energy μοιράζονται το υπόλοιπο 40%.
Ο αντιπρόεδρος παγκόσμιας έρευνας της ExxonMobil, Τζον Αντριλ, ανέφερε ότι η εταιρεία «επεκτείνει το ερευνητικό της αποτύπωμα στην Ελλάδα, με στόχο την πρώτη γεώτρηση έως το 2027».
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «η επένδυση αυτή δεν είναι απλώς μια επιχειρηματική συμφωνία, αλλά ιστορική στιγμή για τη χώρα, που επιβεβαιώνει τη δέσμευση της κυβέρνησης να αξιοποιήσει με σχέδιο και όραμα τον εθνικό πλούτο».
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου δήλωσε ότι «η Ελλάδα επιστρέφει δυναμικά στον χάρτη των εξορύξεων», ενώ ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ χαρακτήρισε «εξαιρετικά συναρπαστική» την προοπτική της πρώτης υπεράκτιας γεώτρησης στην Ελλάδα ύστερα από σχεδόν πέντε δεκαετίες.
Η Αμερικανίδα αξιωματούχος Κίμπερλι Γκίλφοϊλ πρόσθεσε πως «η ενεργειακή κυριαρχία της Ελλάδας είναι μέρος της ευρύτερης σταθερότητας στην περιοχή».
Το ιστορικό των ερευνών
Το Μπλοκ 2 βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χιλιόμετρα δυτικά της Κέρκυρας, με έκταση 2.422 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βάθη από 500 έως 1.500 μέτρα.
Η αρχική παραχώρηση έγινε το 2018 στις Total, Edison και ΕΛΠΕ. Το 2021, η Energean Hellas απέκτησε το 50% της Total και στη συνέχεια και το μερίδιο της Edison, φτάνοντας στο 75%, ενώ το υπόλοιπο 25% ανήκει στην HELLENiQ Upstream.
Το 2022 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η τρισδιάστατη σεισμογραφική έρευνα από το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion, υπό την εποπτεία της ΕΔΕΥΕΠ, με αυστηρή περιβαλλοντική παρακολούθηση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν πιθανότητες 15%–18% για αξιοποιήσιμο κοίτασμα, ενισχύοντας τις προσδοκίες για εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου.
Νέα ενεργειακά deal και διατλαντική συνεργασία
Η ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας–ΗΠΑ ενισχύεται περαιτέρω, με την επανενεργοποίηση της τετραμερούς 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, ΗΠΑ), η οποία εστιάζει σε περιφερειακά ενεργειακά ζητήματα.
Σύμφωνα με τον Στ. Παπασταύρου, το πρώτο εξάμηνο του 2026 θα πραγματοποιηθεί νέα συνάντηση στην Ουάσιγκτον για τη συγκεκριμένη συμμαχία.
Παράλληλα, την Παρασκευή αναμένονται δύο ακόμη σημαντικές συμφωνίες:
- Η πρώτη αφορά κοινοπραξία ελληνικών και αμερικανικών ομίλων με αναπτυξιακή τράπεζα των ΗΠΑ για μακροχρόνια συμβόλαια μεταφοράς LNG.
- Η δεύτερη αφορά τον ΔΕΣΦΑ, που θα συμφωνήσει με την αμερικανική πλευρά τη χρήση του Κάθετου Διαδρόμου, ο οποίος διακλαδώνεται σε τρία τμήματα για τη μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος της Ευρώπης
Η συμφωνία στο Ιόνιο χαρακτηρίστηκε «ιστορική» τόσο από την ελληνική όσο και από την αμερικανική πλευρά. Η Ελλάδα καθίσταται κομβικό σημείο εισόδου του LNG στην Ευρώπη, αντικαθιστώντας σταδιακά το ρωσικό φυσικό αέριο.
Ο απεσταλμένος του Προέδρου των ΗΠΑ Κρις Ράιτ δήλωσε ότι «ο Πρόεδρος Τραμπ βλέπει στην Ελλάδα έναν βασικό εταίρο για την ενεργειακή ασφάλεια και την οικονομική ευημερία».
Τα στοιχεία αποδεικνύουν τη ραγδαία πρόοδο:
- Οι εισαγωγές αμερικανικού LNG στην Ελλάδα αυξήθηκαν από λιγότερες από 5 τεραβατώρες το 2019 σε 20 τεραβατώρες το πρώτο οκτάμηνο του 2025.
- Οι εισροές φυσικού αερίου στη χώρα από 6 δισ. κυβικά μέτρα το 2020 εκτινάχθηκαν σε 17 δισ. το 2024, ενώ οι εκροές προς γειτονικές χώρες έφτασαν τα 11 δισ. κυβικά μέτρα.
Όπως σημείωσε ο Νταγκ Μπέργκαμ, «ο Κάθετος Διάδρομος δεν είναι απλώς ένα τεχνικό έργο, αλλά μια ευκαιρία για εκατομμύρια πολίτες της Ανατολικής Ευρώπης να αποκτήσουν ενεργειακή αυτοδιάθεση».
Ελλάδα, ΗΠΑ, Κύπρος και Ισραήλ δεσμεύονται για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην Αν. Μεσόγειο
Κοινή δήλωση εξέδωσαν οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ μετά την Υπουργική Σύνοδο Ενέργειας 3+1, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι υπουργοί υπογράμμισαν τη σημασία των περιφερειακών έργων ενεργειακής διασύνδεσης, τόσο αυτών που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, όσο και εκείνων που σχεδιάζονται στο πλαίσιο του διαδρόμου Ινδίας -Μέσης Ανατολής- Ευρώπης.
Σε αυτά που βρίσκονται σε εξέλιξη θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται και η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου και Ισραήλ.
Οι υπουργοί συμφώνησαν να αξιοποιηθεί το σχήμα για την διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών της περιοχής.
Θα συνεδριάσουν ξανά στο δεύτερο τρίμηνο του 2026 στις ΗΠΑ για την εμβάθυνση της συνεργασίας τους.
Ακολουθεί η κοινή δήλωση των Κυβερνήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Ελλάδας και του Ισραήλ με την ευκαιρία της σημερινής Υπουργικής Συνόδου Ενέργειας 3+1:
«Οι Υπουργοί Ενέργειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Ελλάδας, του Κράτους του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και οι συμπρόεδροι του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των Ηνωμένων Πολιτειών, συναντήθηκαν σήμερα για να επαναβεβαιώσουν τη κοινή τους δέσμευση στην προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας του Κέντρου Ενέργειας Ανατολικής Μεσογείου, ως βασικού παράγοντα για τη στρατηγική σταθερότητα και ανθεκτικότητα της περιοχής.
Οι Υπουργοί επαναβεβαίωσαν τη στήριξή τους σε ευρύτερα έργα περιφερειακής διασυνδεσιμότητας, τόσο σε αυτά που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη όσο και σε μελλοντικά, στο πλαίσιο του Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης· στην ανάπτυξη της ενέργειας· και στη συνεργασία για την προστασία των ενεργειακών υποδομών.
Επιπλέον, δεσμεύτηκαν να αξιοποιήσουν το σχήμα 3+1 για την υποστήριξη του στόχου διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών της περιοχής, μειώνοντας την εξάρτηση από κακόβουλους παράγοντες και ενισχύοντας τη συνδεσιμότητα μεταξύ ομοφρόνων περιφερειακών εταίρων. Καταδίκασαν τις ρωσικές προσπάθειες να παρακάμψουν τις κυρώσεις στο πετρέλαιο και να χρηματοδοτήσουν τη συνεχιζόμενη πολεμική επίθεση κατά της Ουκρανίας.
Οι Υπουργοί επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για συνεργασία σε έργα ενεργειακών υποδομών Ευρώπης-Ισραήλ. Οι Υπουργοί στοχεύουν να συνέλθουν εκ νέου στην Ουάσιγκτον, D.C., κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2026, για να προωθήσουν περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας μεταξύ των χωρών τους στο πλαίσιο του Ανατολικομεσογειακού Διαλόγου Ενέργειας 3+1».
Πηγή: ertnews.gr
