Ο Homo sapiens είναι το πιο επιτυχημένο είδος θηλαστικού στην ιστορία της Γης. Το είδος ευδοκιμεί σχεδόν σε κάθε ήπειρο, σε μια ποικιλία αντίξοων συνθηκών, και ξεπερνά αριθμητικά τον δεύτερο υποψήφιο – τον αρουραίο – κατά τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο. Ωστόσο, μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι η εντυπωσιακή αύξηση του πληθυσμού της ανθρωπότητας μπορεί να μην έχει μελετηθεί με αρκετή ακρίβεια.
Οι περισσότερες εκτιμήσεις τοποθετούν τον ανθρώπινο πληθυσμό της Γης σε περίπου 8,2 δισεκατομμύρια, αλλά ο Josias Láng-Ritter – μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Aalto στη Φινλανδία και κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications – ισχυρίζεται ότι αυτές οι εκτιμήσεις μπορεί να υποεκπροσωπούν τις αγροτικές περιοχές.
«Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι ο πραγματικός πληθυσμός που ζει σε αγροτικές περιοχές είναι πολύ μεγαλύτερος από ό,τι δείχνουν τα παγκόσμια δεδομένα πληθυσμού – ανάλογα με το σύνολο δεδομένων, οι αγροτικοί πληθυσμοί έχουν υποτιμηθεί κατά 53% έως 84% κατά την περίοδο που μελετήθηκαν», δήλωσε ο Láng-Ritter σε δελτίο τύπου. «Τα αποτελέσματα είναι αξιοσημείωτα, καθώς αυτά τα σύνολα δεδομένων έχουν χρησιμοποιηθεί σε χιλιάδες μελέτες και υποστηρίζουν εκτενώς τη λήψη αποφάσεων, ωστόσο η ακρίβειά τους δεν έχει αξιολογηθεί συστηματικά».
Πώς ακριβώς ελέγχεται η ακρίβεια των παγκόσμιων συνόλων δεδομένων που χρησιμοποιούνται για των υπολογισμό του πληθυσμού; Εχοντας εμπειρία στη διαχείριση των υδάτινων πόρων, η Láng-Ritter εξέτασε διαφορετικά δεδομένα πληθυσμού που συλλέχθηκαν από αγροτικά έργα φραγμάτων – 300 τέτοια έργα σε 35 χώρες, για την ακρίβεια. Αυτά τα δεδομένα επικεντρώθηκαν στα έτη 1975 έως 2010 και αυτές οι καταμετρήσεις πληθυσμού παρείχαν ένα σημαντικό σύνολο δεδομένων για έλεγχο σε σχέση με άλλα σύνολα πληθυσμού που υπολογίστηκαν από οργανισμούς όπως οι WorldPop, GWP, GRUMP, LandScan και GHS-POP (τα οποία αναλύθηκαν επίσης σε αυτήν τη μελέτη).
«Όταν κατασκευάζονται φράγματα, μεγάλες περιοχές πλημμυρίζουν και οι άνθρωποι πρέπει να μετεγκατασταθούν», δήλωσε η Láng-Ritter σε δελτίο τύπου. «Ο μετεγκατασταθείς πληθυσμός συνήθως καταμετράται ακριβώς, επειδή οι εταιρείες φραγμάτων καταβάλλουν αποζημιώσεις σε όσους επηρεάζονται. Σε αντίθεση με τα παγκόσμια σύνολα δεδομένων πληθυσμού, τέτοιες καταγραφές παρέχουν ολοκληρωμένες, επιτόπιες καταμετρήσεις πληθυσμού που δεν επηρεάζονται από τα διοικητικά όρια. Στη συνέχεια, τις συνδυάσαμε με χωρικές πληροφορίες από δορυφορικές εικόνες».
Μέρος αυτής της ασυμφωνίας πιθανότατα πηγάζει από το γεγονός ότι πολλές χώρες δεν διαθέτουν τους πόρους για ακριβή συλλογή δεδομένων και η δυσκολία μετακίνησης σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές επιδεινώνει τις αποκλίσεις στην καταμέτρηση. Η εκτεταμένη υποεκπροσώπηση των αγροτικών πληθυσμών σε όλο τον κόσμο θα μπορούσε να έχει βαθιές επιπτώσεις σε αυτές τις κοινότητες, καθώς οι απογραφές είναι κεντρικής σημασίας για την κατανόηση του τρόπου κατανομής των πόρων.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι πεπεισμένοι από αυτήν την έρευνα. Ο Stuart Gietel-Basten από το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Χονγκ Κονγκ δήλωσε στο New Scientist ότι ενώ η αυξημένη επένδυση στη συλλογή δεδομένων αγροτικού πληθυσμού θα ήταν ωφέλιμη, η ιδέα ότι η Γη θα μπορούσε να περιέχει μερικά δισεκατομμύρια περισσότερους ανθρώπινους κατοίκους από ό,τι θεωρούσαμε φαίνεται εξαιρετικά απίθανη.
Όπως λέει ο ίδιος, ”όταν προσπαθούμε να καταμετρήσουμε έναν τόσο τεράστιο πληθυσμό, μερικές εκατοντάδες ή ίσως και μερικές χιλιάδες άνθρωποι μπορεί να μας ξεφύγουν. Αλλά μερικά εκατομμύρια ή ακόμη και δισεκατομμύρια θα ανέτρεπαν την κατανόησή μας για την ανθρώπινη κατοίκηση στον πλανήτη”. Οι επιστήμονες θα χρειαστούν λίγο περισσότερα στοιχεία πριν επανεξετάσουν δεκαετίες έρευνας για τα σύνολα δεδομένων.
Πηγή: New Scientist
