Οι μεγάλοι οίκοι δημοπρασιών έχουν ήδη ασχοληθεί με την τέχνη της τεχνητής νοημοσύνης στο παρελθόν. Το 2018, ο οίκος Christie’s έβγαλε σε δημοπρασία έναν θολό πίνακα ανδρικής φιγούρας φτιαγμένο με γενετική τεχνητή νοημοσύνη που είχε εκπαιδευτεί σε χιλιάδες ιστορικά πορτρέτα. Πουλήθηκε για περισσότερα από 400.000 δολάρια.
Και ένας πίνακας που δημιουργήθηκε από έναν καλλιτέχνη ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη ονόματι Ai-Da κόστισε πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια στον οίκο Sotheby’s πέρυσι.
Ai-Da
Ωστόσο, η επερχόμενη δημοπρασία έργων ”επαυξημένης νοημοσύνης” του οίκου Christie’s μπορεί να αντιπροσωπεύει την πρώτη φορά που ένας μεγάλος οίκος εστιάζει αποκλειστικά σε έργα που δημιουργήθηκαν με τη χρήση μηχανικής μάθησης. Περιλαμβάνει κομμάτια από εξέχοντες ψηφιακούς καλλιτέχνες όπως οι Sasha Stiles, Holly Herndon & Mat Dryhurst, Refik Anadol και Alexander Reben.
«Είναι πραγματικά διασκεδαστικό να συμμετέχεις σε αυτό», είπε ο Reben, ένας καλλιτέχνης στο Meta, του οποίου η συμβολή στην πώληση του Christie’s είναι ένα έργο ζωγραφισμένο ζωντανά από ένα ρομπότ — το οποίο γίνεται μεγαλύτερο όσο περισσότερες προσφορές οι άνθρωποι. «Είναι κάπως σημείο αναφοράς».
Οι καλλιτέχνες διαμαρτύρονται
Πολλοί άλλοι καλλιτέχνες, ωστόσο, είναι λιγότερο από ενθουσιώδεις.
«Η Christie’s απλά δεν νοιάζεται για τους καλλιτέχνες», είπε η καλλιτέχνης Karla Ortiz, ενάγουσα σε μια ομαδική αγωγή για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων εναντίον πολλών εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης που βασίζονται σε εικόνες. «Θέλουν απλώς να βγάλουν χρήματα».
Η Ortiz ήταν από τις πρώτες που υπέγραψαν μια διαδικτυακή επιστολή ζητώντας από τον οίκο Christie’s να ακυρώσει την πώληση. Ισχυρίζεται ότι πολλά από τα 34 έργα τέχνης της δημοπρασίας δημιουργήθηκαν χρησιμοποιώντας εμπορικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορούσαν να είχαν εκπαιδευτεί σε έργα χωρίς άδεια, που διέπονται από πνευματικά δικαιώματα.
Αυτό είναι μια μεγάλη ανησυχία για τους ανθρώπους που ζουν από την τέχνη τους: Υπάρχουν πολλές αγωγές που κινούνται στα δικαστήρια των ΗΠΑ στις οποίες καλλιτέχνες ισχυρίζονται ότι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης εκπαίδευσαν μεγάλα γλωσσικά μοντέλα στα έργα τέχνης τους χωρίς να τους ειδοποιήσουν ή να τους αποζημιώσουν.
Η επιστολή που διαμαρτύρεται για την πώληση του Christie’s έχει συγκεντρώσει χιλιάδες υπογραφές από καλλιτέχνες, ακαδημαϊκούς και άλλους σε όλο τον κόσμο από τότε που εμφανίστηκε διαδικτυακά στις 8 Φεβρουαρίου.
«Αυτά τα μοντέλα, και οι εταιρείες πίσω από αυτά, εκμεταλλεύονται ανθρώπους καλλιτέχνες, χρησιμοποιώντας τη δουλειά τους χωρίς άδεια ή πληρωμή για να κατασκευάσουν εμπορικά προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης που τους ανταγωνίζονται», ανέφερε η επιστολή. «Η υποστήριξή σας σε αυτά τα μοντέλα και στους ανθρώπους που τα χρησιμοποιούν, ανταμείβει και δίνει περαιτέρω κίνητρα στις μαζικές κλοπές έργων ανθρώπων καλλιτεχνών από εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης».
Εκπρόσωποι του οίκου Christie’s δήλωσαν πως δεν έχουν καμία πρόθεση να ακυρώσουν την επερχόμενη πώληση. Αλλά καλωσορίζουν τις όποιες διαφωνίες. «Είμαστε ενθουσιασμένοι που μια πώληση πυροδοτεί τόσο παθιασμένη συζήτηση γύρω από την τέχνη», είπε ο Nicolas Sales Giles, διευθυντής του τμήματος ψηφιακής τέχνης του οίκου. «Αυτό πρέπει να κάνει η τέχνη».
Η πώληση και η επιστολή που διαμαρτύρεται γι’ αυτό έχουν εμπνεύσει περισσότερους καλλιτέχνες να σχολιάσουν τη σκληρή σχέση μεταξύ τέχνης και εμπορίου.
Για παράδειγμα, ο καλλιτέχνης Beeple δημοσίευσε ένα έργο τέχνης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τίτλο «The War of Art». Απεικονίζει ένα γιγάντιο, γυαλιστερό ρομπότ να διορθώνει επιθετικά το γράμμα με κόκκινο μελάνι καθώς κρατά ένα λουρί συνδεδεμένο στο άλλο άκρο σε έναν μικροσκοπικό άνθρωπο.
Οι ειδικοί της ψηφιακής τέχνης δεν εκπλήσσονται που το σόου των Christie’s προκαλεί τόση συζήτηση.
«Δεδομένης της έλλειψης επαρκούς δημόσιας χρηματοδότησης για τις τέχνες, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι καλλιτέχνες έχουν δίκιο να ανησυχούν για την άνευ κριτικής υιοθέτηση τεχνολογιών με μεγάλη χρηματοδότηση που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μόνο με το όφελος της δουλειάς τους», δήλωσε ο Barry Threw, εκτελεστικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της Gray Area στο Σαν Φρανσίσκο.
«Ωστόσο, η ιστορία της τέχνης είναι μια ιστορία τεχνολογικής ανάπτυξης και χρειαζόμαστε απεγνωσμένα καλλιτέχνες να ασχοληθούν με νέες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη για να βοηθήσουν στο μεταβολισμό, την κατανόηση και την επικοινωνία των απότομων κοινωνικών αλλαγών που δημιουργούν».
Το Augmented Intelligence έχει ανοίξει για υποβολή προσφορών στο διαδίκτυο και θα παραμείνει ανοιχτό έως τις 5 Μαρτίου.
