Τα ρωσικά bots του Διαδικτύου προκάλεσαν ένα δραματικό κύμα παραπληροφόρησης στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές στη Γερμανία, σύμφωνα με κυβερνητική έκθεση που φέρνει στο φως η ιστοσελίδα POLITICO.
Στο επίκεντρο της προσπάθειας επηρεασμού των Γερμανών ψηφοφόρων βρίσκεται η Doppelgänger, μια επιχείρηση που υποστηρίζεται από το Κρεμλίνο, σύμφωνα με το Γερμανικό Γραφείο Εξωτερικών Υποθέσεων. Η καμπάνια χρησιμοποιεί ιστοσελίδες ψεύτικων ειδήσεων, λογαριασμούς και περιεχόμενο που δημιουργείται από τεχνητή νοημοσύνη για να διαδώσει ψευδείς αφηγήσεις και να διαβρώσει την εμπιστοσύνη στους δυτικούς θεσμούς.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών σε όλη την ΕΕ και τις ΗΠΑ έχουν παρακολουθήσει στο παρελθόν τις συντονισμένες τακτικές του Doppelgänger, οι οποίες προσπάθησαν να υπονομεύσουν την υποστήριξη προς την Ουκρανία στον πόλεμό της εναντίον της Ρωσίας και να ενισχύσουν τα φιλικά προς το Κρεμλίνο μηνύματα. Τώρα, η επιχείρηση έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου στη Γερμανία.
Γερμανοί αξιωματούχοι εντόπισαν περισσότερες από 100 ιστοσελίδες ψευδών ειδήσεων που συσσώρευαν αθόρυβα περιεχόμενο για μήνες, σύμφωνα με αξιωματούχους.
«Αυτές οι πλατφόρμες είναι δομημένες με παρόμοιο τρόπο, γεμάτες με άρθρα που δημιουργούνται από τεχνητή νοημοσύνη», είπε ένας αξιωματούχος στο POLITICO, υπό τον όρο της ανωνυμίας, λόγω της ευαισθησίας του θέματος. «Σε μια επιλεγμένη στιγμή, μια κατασκευασμένη ιστορία εισάγεται και στη συνέχεια διαδίδεται γρήγορα μέσω των social media και των influencers. Πρέπει να υποθέσουμε ότι αυτοί οι ιστότοποι ήταν έτοιμοι να ενεργοποιηθούν ενόψει των εκλογών της Bundestag».
Αυτοί οι ιστότοποι μιμούνται νόμιμα μέσα ενημέρωσης και παραμένουν ανενεργοί μέχρι μια πολιτικά ευαίσθητη στιγμή – όπως εκλογές – όταν αρχίζουν να δημοσιεύουν ψευδείς ιστορίες που εξαπλώνονται γρήγορα μέσω συντονισμένων δικτύων κοινωνικής δικτύωσης.
Τα τελευταία χρόνια, οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν κατηγορήσει τη Μόσχα για παρέμβαση σε μια σειρά εκλογών. Οι αρχές της Τσεχίας και του Βελγίου κατέστρεψαν ένα μεγάλο δίκτυο επιρροής που είπαν ότι διέδιδε προπαγάνδα υπέρ του Κρεμλίνου ενόψει της περσινής ψηφοφορίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον Δεκέμβριο οι προεδρικές εκλογές της Ρουμανίας ακυρώθηκαν αφού οι υπηρεσίες ασφαλείας προειδοποίησαν ότι η Ρωσία εξαπέλυε «επιθετικές» υβριδικές επιθέσεις.
Το θέμα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στις γερμανικές εκλογές, όπου το φιλικό προς τη Ρωσία, υποστηριζόμενο από τον Έλον Μασκ ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) είναι δεύτερο στις δημοσκοπήσεις.
Λογαριασμοί – φαντάσματα
Οι ιστότοποι που συνδέονται με το Doppelgänger έχουν κλωνοποιήσει στο παρελθόν ιστοσελίδες όπως του περιοδικού Der Spiegel, αλλάζοντας ελαφρώς τα ονόματα της ιστοσελίδας για να εξαπατήσουν τους ανυποψίαστους αναγνώστες.
Η έκθεση, που εξετάστηκε από το POLITICO, δείχνει μια απότομη αύξηση στις αναρτήσεις από λογαριασμούς φαντασμάτων, με τη δραστηριότητα να εκτινάσσεται πέρα από τις 3.000 δημοσιεύσεις σε μια μέρα στα τέλη Ιανουαρίου. Για μεγάλο μέρος του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου, η δραστηριότητα παρέμεινε σχετικά χαμηλή, σπάνια ξεπερνώντας τις 50 αναρτήσεις την ημέρα. Αλλά στις αρχές Ιανουαρίου, άρχισαν να εμφανίζονται συντονισμένες αναρτήσεις παραπληροφόρησης με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα.
Αυτή η τεχνική «υπερφόρτωσης» — το να πλημμυρίζει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με κύματα αναρτήσεων — είναι χαρακτηριστικό των ρωσικών εκστρατειών παραπληροφόρησης.
Το περιεχόμενο των αναρτήσεων ακολουθεί επίσης ένα σαφές μοτίβο. Πολλοί στοχεύουν στην υποστήριξη της Γερμανίας στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι το Βερολίνο δίνει προτεραιότητα στο Κίεβο έναντι των πολιτών του. Ένα παράδειγμα, που τεκμηριώνεται στην έκθεση, περιγράφει ένα κατασκευασμένο σκάνδαλο διαφθοράς στο οποίο εμπλέκονται ο Υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ και ένας ανώνυμος «Υπουργός Πολιτισμού της Ουκρανίας».
Η ψεύτικη ιστορία φυτεύτηκε σε έναν ιστότοπο ύπνου στα τέλη Ιανουαρίου, στη συνέχεια ενισχύθηκε μέσα σε λίγες ώρες από συντονισμένους λογαριασμούς X, δημιουργώντας εκατοντάδες retweets μέσα σε λίγα λεπτά.
Αυτό το κύμα παρέμβασης στις εκλογές φαίνεται να είναι σε μεγάλο βαθμό αυτοματοποιημένο, με ψεύτικους λογαριασμούς να δημοσιεύουν σε ακριβή χρονικά διαστήματα.
Το Βερολίνο εντείνει τις προσπάθειές του για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, μοιράζεται πληροφορίες με διεθνείς εταίρους και εξετάζει τις κυρώσεις και τη δημόσια απόδοση των δικτύων πίσω από την εκστρατεία.
