Σκέφτεσαι μήπως τις πηγές μικροπλαστικών που εμφανίζονται στην καθημερινότητά σου; Ίσως πρέπει να προσθέσεις έναν ακόμα ένοχο: την τσίχλα, σύμφωνα με μια νέα πιλοτική μελέτη που βρήκε ότι η μάσηση έστω και ενός κομματιού απελευθερώνει εκατοντάδες έως χιλιάδες μικροπλαστικά στο σάλιο.
Η μελέτη βρίσκεται υπό αξιολόγηση και θα παρουσιαστεί στη διμηνιαία συνάντηση της American Chemical Society στο Σαν Ντιέγκο την Τρίτη. Μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, οι συγγραφείς ελπίζουν η έκθεση να δημοσιευθεί στο Journal of Hazardous Materials Letters αργότερα μέσα στον χρόνο.
«Δεν είναι στόχος μας να τρομάξουμε κανέναν», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ. Sanjay Mohanty, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Μηχανικών Samueli του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Λος Άντζελες. «Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν αν τα μικροπλαστικά είναι επικίνδυνα ή όχι. Δεν υπάρχουν δοκιμές σε ανθρώπους. Αλλά γνωρίζουμε ότι εκτιθέμεθα σε πλαστικά στην καθημερινή ζωή, και αυτό θέλαμε να εξετάσουμε εδώ».
Τα μικροπλαστικά είναι θραύσματα πολυμερών που κυμαίνονται σε μέγεθος από λιγότερο από 0,2 ίντσες (5 χιλιοστά) έως 1/25.000 της ίντσας (1 μικρόμετρο). Τα πλαστικά μικρότερα από αυτό θεωρούνται νανοπλαστικά, τα οποία μετρώνται σε δισεκατομμυριοστά του μέτρου.
Τα πολυμερή είναι χημικές ενώσεις με μεγάλες αλυσίδες μεγάλων και επαναλαμβανόμενων μοριακών μονάδων που ονομάζονται μονομερή, που είναι γνωστές για την ανθεκτικότητα και την ευελιξία τους. Τα περισσότερα πλαστικά είναι συνθετικά πολυμερή, ενώ τα φυσικά πολυμερή περιλαμβάνουν κυτταρίνη από φυτά. Οι τσίχλες συνήθως περιέχουν συνθετικά ή φυσικά πολυμερή για καλύτερη υφή, ελαστικότητα και διατήρηση γεύσης, ανέφεραν οι συγγραφείς.
Τα μικροπλαστικά εισέρχονται στο σώμα μέσω της κατάποσης και της εισπνοής, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, και οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει την παρουσία τους σε διάφορα μέρη ή υγρά του σώματος, όπως αίμα, πνεύμονες, πλακούντας, εγκέφαλος και όρχεις. Γι’ αυτό οι συγγραφείς είπαν ότι ήθελαν να εντοπίσουν άλλες πιθανές πηγές κατάποσης μικροπλαστικών και τις συγκεντρώσεις τους.
«Η τσίχλα είναι ένα από τα τρόφιμα που επιλέξαμε επειδή είναι το μόνο τρόφιμο στο οποίο χρησιμοποιείται πλαστικό πολυμερές ως συστατικό», είπε ο Mohanty στο CNN μέσω email. «Άλλα τρόφιμα μολύνονται με μικροπλαστικά λόγω του τρόπου με τον οποίο υποβάλλονται σε επεξεργασία και συσκευάζονται».
Σε ό,τι γνωρίζουν οι συγγραφείς, η μελέτη τους είναι η πρώτη «που εξέτασε ή συνέκρινε τα μικροπλαστικά σε τσίχλες που διατίθενται στο εμπόριο», πρόσθεσε ο Mohanty.
Απομόνωση μικροπλαστικών από την τσίχλα
Τα ευρήματα της ομάδας βασίζονται σε 10 τσίχλες που είναι δημοφιλείς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι μισές από τα δείγματα ήταν συνθετικά και οι άλλες μισές κατασκευάστηκαν με φυσικά συστατικά.
Οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι ετικέτες και οι ιστότοποι προϊόντων τσίχλας δεν αποκαλύπτουν τι περιλαμβάνει η βάση τσίχλας τους, ούτε πώς υποβάλλονται σε επεξεργασία. Αυτή η έλλειψη διαφάνειας αφήνει επίσης τους ερευνητές «χωρίς τρόπο να γνωρίζουν πού και πώς τα μικροπλαστικά μπήκαν στις τσίχλες που δοκιμάσαμε», είπε ο Mohanty – και κανέναν τρόπο για τους καταναλωτές να γνωρίζουν την πλήρη σύνθεση των τσιχλών που αγοράζουν.
Ορισμένες τσίχλες μασήθηκαν συνολικά για 20 λεπτά με σάλιο που συλλέχθηκε κάθε δύο λεπτά, ώστε η ομάδα να μπορεί να προσδιορίσει πώς ο αριθμός των μικροπλαστικών που αποβάλλονται εξαρτιόταν από τον χρόνο μάσησης.
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι μόλις 1 γραμμάριο τσίχλας απελευθέρωσε κατά μέσο όρο περίπου 100 μικροπλαστικά, με 1 γραμμάριο ορισμένων τσιχλών να απελευθερώνει έως και 637 μικροπλαστικά. Ένα τυπικό κομμάτι τσίχλας μπορεί να ζυγίζει οπουδήποτε από 1 γραμμάριο έως αρκετά γραμμάρια, σύμφωνα με διάφορες αναφορές.
Επιπλέον, το 94% των μικροπλαστικών απελευθερώθηκαν στα πρώτα οκτώ λεπτά της μάσησης.
Οι συγγραφείς εξέπλαγησαν όταν διαπίστωσαν ότι η μάσηση φυσικών τσιχλών δεν έκανε πραγματικά διαφορά. Ο μέσος αριθμός μικροπλαστικών σε 1 γραμμάριο συνθετικής τσίχλας ήταν 104 και σε φυσική τσίχλα ήταν 96.
Και οι δύο τύποι απελευθέρωσαν επίσης κυρίως τέσσερις τύπους συνθετικών πολυμερών: πολυολεφίνες, πολυτερεφθαλικά (ή πολυαιθυλένιο τερεφθαλικό), πολυακρυλαμίδια και πολυστυρένια. Αυτά είναι μερικά από τα ίδια πλαστικά που χρησιμοποιούνται σε καθημερινά πλαστικά καταναλωτικά προϊόντα, είπε μέσω email η Δρ. Tasha Stoiber, ανώτερη επιστήμονας στο Environmental Working Group, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό περιβαλλοντικής υγείας. Η Stoiber δεν συμμετείχε στην έρευνα.
«Το ότι απελευθερώθηκαν μικροπλαστικά δεν είναι απροσδόκητο», δήλωσε μέσω email ο Δρ. David Jones, διδάσκων στη Σχολή Περιβάλλοντος και Επιστημών Ζωής στο Πανεπιστήμιο του Portsmouth στην Αγγλία. Ο Jones δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Εάν υποβάλλουμε οποιοδήποτε είδος πλαστικού σε πίεση, είτε θερμότητα, τριβή, ηλιακό φως, θαλασσινό νερό ή, σε αυτή την περίπτωση, έντονη μάσηση, γνωρίζουμε ότι τα μικροπλαστικά θα απελευθερωθούν από το πλαστικό υλικό», πρόσθεσε ο Jones, επίσης ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης θαλάσσιας προστασίας Just One Ocean. «Εισπνέουμε, καταναλώνουμε και πίνουμε περίπου 250.000 πλαστικά σωματίδια ετησίως, χωρίς καν να προσπαθήσουμε. … Αλλά τουλάχιστον έχουμε πλέον ορισμένα αξιόπιστα δεδομένα και είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης για περαιτέρω έρευνα».
«Η τσίχλα είναι ασφαλής για να την απολαύσετε όπως είναι εδώ και περισσότερα από 100 χρόνια», δήλωσε η Εθνική Ένωση Ζαχαροπλαστών μέσω email. Η εμπορική ομάδα έχει εταιρείες-μέλη που κατασκευάζουν και πωλούν τσίχλες. «Η ασφάλεια των τροφίμων είναι η νούμερο ένα προτεραιότητα για τις εταιρείες ζαχαροπλαστικής των ΗΠΑ και οι εταιρείες-μέλη μας χρησιμοποιούν μόνο συστατικά που επιτρέπονται από την FDA».
Ακόμη και αν οι πιθανές επιπτώσεις στο ανθρώπινο σώμα είναι άγνωστες, η μελέτη θέτει σε προοπτική τους άλλους τρόπους με τους οποίους η τσίχλα μπορεί να συμβάλει στην περιβαλλοντική ρύπανση όταν απορρίπτεται ακατάλληλα, είπαν οι ειδικοί.
