Μια νέα μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το να είσαι πολύ αδύνατος μπορεί να είναι πιο θανατηφόρο από το να είσαι υπέρβαρος ή ελαφρώς παχύσαρκος – και με τους ερευνητές να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι είναι πιθανό να είσαι «χοντρός αλλά σε φόρμα».
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν 85.761 άτομα για πέντε χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων το οκτώ τοις εκατό των συμμετεχόντων (7.555) πέθαναν.
Από τους συμμετέχοντες, το 81,4 τοις εκατό ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία στην αρχή της μελέτης τους ήταν 66,4 έτη.
Δανοί επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα άτομα που ήταν υπέρβαρα ή ελαφρώς παχύσαρκα δεν είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από εκείνα στο ανώτερο υγιές εύρος ΔΜΣ 22,5 έως 25.
Σύμφωνα με το ScienceDaily, το οποίο δημοσίευσε τα αρχικά ευρήματα, αυτό είναι «ένα φαινόμενο που μερικές φορές αναφέρεται ως μεταβολικά υγιές ή «χοντρός αλλά σε φόρμα»».
Η κατηγορία «χοντρός αλλά σε φόρμα» περιελάμβανε άτομα με ΔΜΣ που κυμαινόταν μεταξύ 25 και 30 — τα οποία τεχνικά είναι υπέρβαρα — και άτομα με ΔΜΣ 30 έως 35 των οποίων το βάρος τα τοποθετεί στο κάτω άκρο του εύρους της παχυσαρκίας.
Αντίθετα, η ανάλυσή τους διαπίστωσε ότι τα άτομα στην κατηγορία λιποβαρούς — η οποία ταξινομείται ως ΔΜΣ 18,5 και κάτω — είχαν 2,7 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν πεθάνει από τον πληθυσμό αναφοράς.
Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμη και όσοι βρίσκονταν στο κάτω άκρο του υγιούς εύρους με ΔΜΣ 18,5 έως 20,0 είχαν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν.
Εξήγησε: «Ένας πιθανός λόγος για τα αποτελέσματα είναι η αντίστροφη αιτιότητα — ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να χάσουν βάρος λόγω υποκείμενης ασθένειας.
Ομοίως, όσοι βρίσκονταν στο μέσο του υγιούς εύρους με ΔΜΣ 20,0 έως 22,5 είχαν 27% περισσότερες πιθανότητες να έχουν πεθάνει.
Ωστόσο, ένας ΔΜΣ στην περιοχή από 35 έως 40,0 —γνωστός ως παχυσαρκία κατηγορίας 2, και αποτελεί την κατηγορία μεταξύ παχύσαρκου και σοβαρά παχύσαρκου— είχε 23% αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Η επικεφαλής ερευνήτρια, Δρ Sigrid Bjerge Gribsholt του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Aarhus, εξήγησε ότι υπάρχουν αρκετές παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξέταση των δεδομένων.
«Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι η ασθένεια και όχι το ίδιο το χαμηλό βάρος που αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου, γεγονός που μπορεί να κάνει να φαίνεται ότι ο υψηλότερος ΔΜΣ είναι προστατευτικός.
«Δεδομένου ότι τα δεδομένα μας προήλθαν από άτομα που υποβλήθηκαν σε υπερηχογραφήματα για λόγους υγείας, δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε εντελώς».
Ωστόσο, πρόσθεσε: «Είναι επίσης πιθανό τα άτομα με υψηλότερο ΔΜΣ που ζουν περισσότερο —τα περισσότερα από τα άτομα που μελετήσαμε ήταν ηλικιωμένοι— να έχουν ορισμένα προστατευτικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν τα αποτελέσματα.
«Ωστόσο, σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα, διαπιστώσαμε ότι τα άτομα που βρίσκονται στην περιοχή των λιποβαρών αντιμετωπίζουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο θανάτου».
Τα ευρήματά τους έρχονται μετά από μια μελέτη τον περασμένο μήνα που διαπίστωσε ότι οι αδύνατοι άνθρωποι μπορεί να εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο θανατηφόρας καρδιακής προσβολής λόγω του κρυμμένου λίπους που επιταχύνει τη γήρανση της καρδιάς.
Το επικίνδυνο λίπος – γνωστό ως σπλαχνικό λίπος – συσσωρεύεται βαθιά μέσα στο σώμα, γύρω από το ήπαρ, το στομάχι και τα έντερα.
Σε αντίθεση με το λίπος που μπορούμε να δούμε, είναι αόρατο από έξω, πράγμα που σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι που φαίνονται αδύνατοι μπορεί να εξακολουθούν να φέρουν επιβλαβείς ποσότητες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα αυτού έδειξαν σημάδια ότι οι καρδιές και τα αιμοφόρα αγγεία τους γερνούσαν πιο γρήγορα.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο European Heart Journal, υποδηλώνουν επίσης ότι το σχήμα του σώματος μπορεί να είναι πιο σημαντικό από το βάρος μόνο του, όσον αφορά την υγεία της καρδιάς.
Οι άνδρες που είχαν λίπος γύρω από την κοιλιά με σωματότυπο «μήλου» είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν επιταχυνόμενη γήρανση της καρδιάς.
Αντίθετα, οι γυναίκες με «σχήμα αχλαδιού» που έχουν γενετική προδιάθεση να αποθηκεύουν λίπος γύρω από τους γοφούς και τους μηρούς τους – γνωστό ως γλουτομηριαίο λίπος – φάνηκαν να έχουν πιο υγιείς, νεότερες καρδιές.
