Οι μάχες στην Ουκρανία δεν μοιάζουν πλέον με τον πόλεμο των χαρακωμάτων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου — αντίθετα, τα drones έχουν σβήσει την συμπαγή πρώτη γραμμή δημιουργώντας μια ζώνη θανάτου.
Ο ουρανός πάνω από τα πεδία των μαχών έχει πλέον μαυρίσει από drones. Μερικά φέρουν κάμερες και θερμικούς ανιχνευτές, άλλα είναι εξοπλισμένα με βόμβες και όπλα. Μερικά απλώς βρίσκονται στο έδαφος δίπλα σε μονοπάτια και δρόμους μέχρι να τα ενεργοποιήσει ένας διερχόμενος στρατιώτης ή όχημα. Χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά σήματα ή κατευθύνονται από καλώδια οπτικών ινών που είναι αδύνατο να μπλοκαριστούν. Τα αντίπαλα drones προσπαθούν να τα μπλοκάρουν, ενώ παράλληλα αναζητούν τους πιλότους των drones που έχουν κρυφτεί δεκάδες χιλιόμετρα από το μέτωπο.
Το αποτέλεσμα είναι μια γκρίζα ζώνη χάους που εκτείνεται περίπου 20 χιλιόμετρα από το μέτωπο, όπου τα drones κυνηγούν στρατιώτες, οι τραυματίες αφήνονται να πεθάνουν επειδή είναι δύσκολο να τους εκκενώσουν, και οι προμήθειες πυρομαχικών, τροφίμων και νερού είναι σχεδόν αδύνατο να μεταφερθούν στα μαχόμενα στρατεύματα.
«Έχουμε πλέον μεταβεί σε έναν πόλεμο drone εναντίον drone», δήλωσε στο POLITICO ο Συνταγματάρχης Pavlo Palisa, Αναπληρωτής Επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου της Ουκρανίας και πρώην Διοικητής Πεδίου Μάχης. «Τα drone είναι πλέον σε θέση να στήνουν ενέδρα, να αναχαιτίζουν την εφοδιαστική αλυσίδα του εχθρού και να διακόπτουν τις προμήθειες. Έχουν επίσης κάνει πιο δύσκολη τη διατήρηση θέσεων: Εάν εντοπιστείτε, κάθε Όπλο στην περιοχή θα σπεύσει αμέσως να σας καταστρέψει».
Ένας νέος τρόπος πολέμου
Τα drone έπαιξαν βασικό ρόλο στις μάχες από τις πρώτες ημέρες του πολέμου το 2022, όταν η Ουκρανία γιόρτασε τις επιτυχίες των τουρκικών drone Bayraktar εναντίον ρωσικών θωρακισμένων φάλαγγων. Παρά ταύτα, τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία αρχικά προετοιμάστηκαν να πολεμήσουν έναν κλασικό πόλεμο που χαρακτηρίστηκε από μονομαχίες πυροβολικού, μηχανοκίνητες φάλαγγες και αμυντικά χαρακώματα, δήλωσε ο Palisa.
Ωστόσο, το 2023-2024, ο πόλεμος άλλαξε και τα χαρακώματα άρχισαν να εξαφανίζονται, δήλωσε ο Ιβάν Σεκάτς, εκπρόσωπος της 110ης Ξεχωριστής Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας του ουκρανικού στρατού, η οποία μάχεται στην ανατολική περιοχή του Ντνιπροπετρόφσκ.
Αντί για μεγάλες σειρές χαρακωμάτων, ο λιγοστός σε αριθμό και εξοπλισμό Ουκρανικός Στρατός δημιούργησε οχυρά και σημεία παρατήρησης και βασίστηκε σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να καλύψει την έλλειψη πυρομαχικών πυροβολικού 155 χιλιοστών. Σε απάντηση, ο Ρωσικός Στρατός άρχισε να μειώνει το μέγεθος των μονάδων Εφόδου, επειδή τα ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη αποδείχθηκαν ικανά να εντοπίζουν και να καταστρέφουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στρατευμάτων.
Αντί για τις μεγάλης κλίμακας ρωσικές επιθέσεις, η Ρωσία τώρα επιτίθεται σε μικρές ομάδες, δήλωσε ο Συνταγματάρχης Βλαντίσλαβ Βολόσιν, εκπρόσωπος της Νότιας διοίκησης του ουκρανικού στρατού.
«Χρειάζεται χρόνος για τους Ρώσους να συγκεντρώσουν μια ομάδα εφόδου. Σέρνονται, κρύβονται. Χρειάζονται δύο με τρεις ημέρες για να συγκεντρώσουν μια ομάδα ικανή να κάνει εφόδους στις θέσεις μας», είπε ο Βολόσιν.
Συνήθως, δύο Ρώσοι στρατιώτες ανοίγουν το δρόμο, αλλά μόνο ένας επιβιώνει, εξήγησε. Οι μικρότερες ομάδες είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν από τους Ουκρανούς χειριστές μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ειδικά κατά τη διάρκεια ομίχλης ή βροχής.
Ο άσχημος καιρός βοήθησε τους Ρώσους στρατιώτες να διαπεράσουν τις ουκρανικές άμυνες στο Ποκρόφσκ στην περιοχή του Ντόνετσκ νωρίτερα αυτόν τον μήνα μετά από ένα χρόνο προσπαθειών, καθώς και σε άλλα σημεία κατά μήκος του μετώπου, όπως το χωριό Νοβοπαβλίβκα στο Ντνιπροπετρόφσκ και στην κεντρική περιοχή Ζαπορίζια.
«Η ομίχλη ή η βροχή εμποδίζουν τις πτήσεις των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, δημιουργώντας την ευκαιρία για ασφαλέστερο εφοδιασμό ή τοπικές επιχειρήσεις. Επομένως, το παράθυρο του καιρού χρησιμοποιείται για διείσδυση ή επανατοποθέτηση δυνάμεων», είπε ο Πάλισα.
Η Ρωσία εργάζεται για να κάνει την άμυνα της Ουκρανίας ακόμη πιο δύσκολη.
«Ο Ρωσικός Στρατός προσπαθεί να δημιουργήσει μια ζώνη θανάτου όσο το δυνατόν ευρύτερη, καταστρέφοντας όλα τα κτίρια και τα καταφύγια με ακριβείς επιθέσεις, για να την κάνει μια εντελώς γυμνή ερημιά όπου είναι αδύνατο να κρυφτεί κανείς», δήλωσε ο Βολόσιν.
Εφιάλτης Εφοδιασμού
Τα drones αναγκάζουν επίσης το πυροβολικό να κινηθεί πιο μακριά από το μέτωπο και καθιστούν σχεδόν αδύνατη τη χρήση τεθωρακισμένων οχημάτων για τον ανεφοδιασμό στρατευμάτων.
Τα drones μετατρέπουν την εκκένωση και την εναλλαγή στρατευμάτων, καθώς και τον εοφδιασμό, σε θανατηφόρες ασκήσεις. «Οι περισσότεροι στρατιώτες πεθαίνουν σήμερα κατά τη διάρκεια της εναλλαγής», δήλωσε ο Βολόσιν.
Ως αποτέλεσμα, οι διοικητές αναγκάζουν τους στρατιώτες να περνούν εβδομάδες στο μέτωπο — που ονομάζεται επίσης μηδενική γραμμή — χωρίς εναλλαγή.
«Συνήθως, κατά τη διάρκεια μιας εναλλαγής, ένα αυτοκίνητο έρχεται σε απόσταση 5 έως 6 χιλιομέτρων από τις θέσεις. Οι στρατιώτες πρέπει να περπατήσουν το υπόλοιπο του δρόμου, κρυμμένοι στο έδαφος από τα drones», είπε ο Sekach.
Αυτό δημιουργεί προβλήματα για το ηθικό.
«Ένας πεζικάριος που κάποτε καθόταν σε μια τρύπα για 60 έως 165 ημέρες δεν θα ξαναπάει εκεί», δήλωσε ο Mykola Bielieskov, ερευνητής στο Ουκρανικό Εθνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών και ανώτερος αναλυτής στο Κέντρο Πρωτοβουλιών Come Back Alive.
Η τηλεϊατρική στο προσκήνιο
Οι τραυματίες περνούν πιο δύσκολα, καθώς τα drones υπονομεύουν σε μεγάλο βαθμό την ιατρική βοήθεια και την εκκένωση πρώτης γραμμής, δήλωσε η Daryna, αναισθησιολόγος στο Τάγμα Λύκων Da Vinci του ουκρανικού στρατού, η οποία ζήτησε να κατονομαστεί μόνο με το μικρό της όνομα.
«Σήμερα, ένας τραυματισμένος στρατιώτης πρέπει συχνά να περπατάει, να μεταφέρεται ή ακόμα και να σέρνεται έως και 5 χιλιόμετρα από τη θέση του μέχρι το σημείο που ένα θωρακισμένο όχημα εκκένωσης μπορεί να τον παραλάβει», είπε η Daryna. «Στη συνέχεια, ένα όχημα εκκένωσης πρέπει να περάσει μέσα από σμήνη ρωσικών drones που μπορούν να φτάσουν έως και 20-40 χιλιόμετρα από τις θέσεις της πρώτης γραμμής».
Τα drones αναγκάζουν επίσης τους Ουκρανούς μάχιμους γιατρούς να μετακινήσουν τα σημεία πρώτων βοηθειών πιο μακριά από την πρώτη γραμμή, γεγονός που παρατείνει τον χρόνο που χρειάζεται για τη σταθεροποίηση των τραυματιών. Οι τραυματίες στρατιώτες πρέπει να παραμείνουν στις θέσεις τους για μέρες ή και εβδομάδες περιμένοντας την εκκένωση, κάτι που μερικές φορές πλέον εκτελείται από ρομποτικά συστήματα εδάφους.
Η αδυναμία τους να φτάσουν στους τραυματίες έχει αναγκάσει τους Ουκρανούς μάχιμους γιατρούς να στραφούν στην τηλειατρική, χρησιμοποιώντας ένα drone Mavic για να μιλήσουν με τους αποκλεισμένους στρατιώτες. «Σε ένα βίντεο, μπορούμε να δούμε πώς εφαρμόστηκε ο αιμοστατικός ιμάντας. Στη συνέχεια, μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τους συναδέλφους στρατιώτες ενός τραυματία [στρατιώτη] και να τους κατευθύνουμε πώς να τον βοηθήσουν σωστά», είπε η Daryna. «Τα drones γίνονται επίσης χρήσιμα για την παράδοση των απαραίτητων φαρμάκων στις θέσεις».
Τα εχθρικά drones κάνουν επίσης τη ζωή πολύ πιο επικίνδυνη για τους πιλότους που τα πετούν πίσω από το μέτωπο.
«Θυμάμαι τις εποχές που μπορούσες με ασφάλεια να πας σε μια ζώνη 10 χιλιομέτρων από τη γραμμή επαφής. Τώρα δεν μπαίνουμε στη ζώνη χωρίς κυνηγετικό όπλο. Τα drones οπτικών ινών φτάνουν ήδη σε απόσταση 15 χιλιομέτρων, οπότε πρέπει να είσαι ιδιαίτερα προσεκτικός», είπε ο Sekach.
Προς το παρόν δεν φαίνεται να υπάρχει γρήγορη λύση στη ζώνη θανάτου που δημιουργείται από τα drones.
Δημοσέιυση: POLITICO
