Οι διατροφολόγοι και οι γυμναστές μας κολλούν το μικρόβιο, και οι νέες έξυπνες ζυγαριές μας …αποτελειώνουν: Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (Body Mass Index, εν συντομία BMI) είναι μια ακόμα ψυχαναγκαστική παράμετρος στον αγώνα μας για να είμαστε σε απόλυτη φόρμα, απαλλαγμένοι από περιττά λίπη. Αυτό και μαζί τα τρία λίτρα νερό που πρέπει να πίνετε κάθε μέρα (δεν πίνονται, το ξέρω) και αρκετά ακόμα.
Οι περισσότεροι από εμάς όταν πλέον ανεβαίνουμε στη ζυγαριά, κοιτάμε το BMI με θρησκευτική ευλάβεια. Καθώς χάνουμε βάρος, συνήθως ελέγχουμε δύο αριθμούς κάθε πρωί. Το ένα είναι προφανώς το βάρος, προφανώς. Το άλλο είναι ο ΔΜΣ – και είναι αλήθεια ότι βοηθά κάποιον να παρακολουθεί την πρόοδο που δεν είναι πάντα εύκολο να δει στον καθρέφτη.
Αλλά οι περισσότεροι, ενώ τα καταφέρνουν και κάνουν πρόοδο, δεν αισθάνονται εντελώς ”ολοκληρωμένοι”, γιατί σχεδόν ποτέ δεν πετυχαίνουν αυτό που, από την άποψη του ΔΜΣ, θεωρείται «φυσιολογικό σωματικό βάρος».
Είναι όμως η προσπάθεια για έναν «φυσιολογικό» ΔΜΣ ο πιο υγιής στόχος; Ο Ryan Veltman, κορυφαίος Διδάκτωρ Φυσιοθεραπείας στο Strive Physical Therapy & Sports Rehabilitation στις Ηνωμένες Πολιτείες, θεωρεί πως όχι – λέει μάλιστα τα εξής:
«Η υγεία είναι πολυσύνθετο πρόβλημα, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Αλλά αν πρέπει να ξεκινήσετε από κάπου, ο ΔΜΣ μπορεί να είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης», λέει ο Veltman. «Ωστόσο, νομίζω ότι υπάρχουν πιο ρεαλιστικά πράγματα που πρέπει να γίνουν. Το κυνήγι των αριθμών είναι στις μέρες μας λίγο ξεπερασμένο. Άλλα πράγματα, όπως π.χ το πώς ταιριάζουν τα ρούχα πάνω σας, αν χρειάζεται να αγοράσετε καινούργια τζιν, πώς φαίνεστε και αισθάνεστε το πρωί, τα επίπεδα ενέργειας και ο κορεσμός της πείνας που νιώθετε είναι αναμφισβήτητα πιο σημαντικά».
«Η υπερβολική εμμονή με τους αριθμούς μπορεί να σας παγιδεύσει. Ο ΔΜΣ δεν λαμβάνει υπόψη το ποσοστό σωματικού λίπους, την άλιπη μάζα σώματος», λέει ο Veltman. «Η Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής των Ηνωμένων Πολιτειών έκανε μια μελέτη όπου αντί απλώς να βάλει κάποιον σε δίαιτα για να πετύχει θερμιδικό έλλειμμα, πρότεινε αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως να βγαίνεις έξω και να κάνεις κάτι που απολαμβάνεις δύο έως τέσσερις φορές την εβδομάδα. Στη συνέχεια, όταν ξαναμέτρησαν τους πάντες, οι άνθρωποι που μετρήθηκαν είχαν χάσει βάρος. Επομένως, η υγεία σας δεν είναι απλώς ένας αριθμός».
Πιθανότατα έχετε ακούσει αμέτρητες φορές ότι για να χάσετε βάρος, πρέπει να αλλάξετε τον τρόπο ζωής σας – όχι απλώς να κάνετε δίαιτα ή να προσαρμόσετε μια νέα ρουτίνα άσκησης. Το να ξεκινήσετε είναι το κλειδί. Επομένως, εάν η παρακολούθηση του ΔΜΣ σας βοηθά να εστιάσετε στη συνολική υγεία σας, προχωρήστε. Αλλά αν θέλετε να βελτιώσετε την ευελιξία σας ή να βελτιώσετε τη συνολικά φυσική σας κατάσταση, αυτά είναι επίσης ικανοποιητικοί στόχοι για να ξεκινήσετε. Κι αν καταφέρετε να έχετε απτά αποτελέσματα, όπως το να μην σας κόβετε η ανάσα όταν ανεβαίνετε τις σκάλες αντί να πάρετε ασανσέρ, τότε πολύ απλά βρίσκεστε σε καλό δρόμο…
